پەروەردە و دەرئەنجامێن وێ

                  پەیبەر پەنابەر

نرخێ پەروەردێ و گرنکی پێدانا وێ بگشتی ل جیهانێ رەهەندێن دیروکی یێت هەین و ئەڤرو ژی ئەنجامێت هەی .
بتایبەت ل سەر دەمێ ئەغریقی و شارستانیێتێن مسرا کەڤن و شارستانیەتێن ئێک ل دیڤ ئێک ل مەزوپوتامیا و ئەنجامێ وێ جیهانا ئەڤڕو بەرەهەمێ وێ یە ژ هەر ئالیەکێ ڤە بتایبەت بسپوری و ئابوری بتایبەتر تەکنولوژیا کو ئیرو مێژکێ دەستکرد دکاریت هندی مێژکێ سروشتی یێ نیڤا چڤاکێ مڕۆڤان ل سەر گویا زەڤیێ داهێنانێ و گەشەسەندنێ بکەت .
لێ ئەم وەک کورد بوچی ئەم دبێژین ئەم مل ب ملێ ڤانشارستانیەتێن ناڤبری نە و مە ململانێ یا دگەل زوڕبەیا شارستانیەتێن مەزو پوتامیا کری ب تایبەت ل سەر دەمێ کوتی و نەتەوە دێرینێت زاگروس و کوردستانێ تا ئیمپاتوریەتا ماد و ئەم خودان رێزمان و زمانەک ستاندارت و رێنڤیسەک تایبەت نەبوین ؟
ئەرێ بوچی د ڤی سەردەمی دا مە وەک بسپورێن ئەکادیمی جڤاکەک بەرهەم نە دئینا کو ئەڤرو زمانەکێ پالاوتی و بژارە و ڕێ زمانەک تەندروست و فونوتیکەک بێ کێم و کوری و زمان و مورفولوژیەک رەسەن و زمانێ دایکێ نەدکرە پێشینەیێن کارێن خوە ؟
بوچی سستەمێ پەروەردێ ل کوردستانێ ب گشتی دکال بون و بێ ئومێدیێ دایە ؟
بوچی ل هەڤهاتنەک یان بێژم لێک نێزیک بونەک نەدبو بو داهێنانا زمانەکێ ئێگرتی کو هەمی هەرێمێن کوردستانێ مفا ژێ دیتبا ؟ بوچی د ڤێ جهانا گلوبالیزمی دا بتایبەت دڤان سیهوچوار سالا دا مە نکاری ئەرشیڤەکێ دەولەمەند د هەمی بوارێن وێژەیی و زانستی دا بەر هەڤ کەین هەر چ نەبا قوتابی بو بکارئینانا پێتڤیێن خواندنێ پەنا بو زمان و ژێدەڕێن دەرەکێ نەبر با ؟
بوچی وەزارەت و سەکتەرێن و سەنتەرێن ئەکادیمی چێگیر نەبون و سالانا خەرجیاتێن بێ پیڤان ب چاپکرنا پەرتوکا خەرچ دکەن و سالا پاشتر دسوژن و پەنایێ بو هندەک بابەتێن خرابتر دبەن بوچی رێڤەبەرێن پەروەردێ د بازنا تەقلیدی دا دزڤرن ؟ بوچی سەر پەرشتیارێت مە هندە سالە ب دیڤ دەفتەرکا پلانا روژانە یا ماموستای ڤە نە ؟ بوچی ماموستا هەتا نوکە قوتابیێ بەهرەمەند ل سەر بناغێ ژبەرکرنا وانێ هەلسەنگاندنێ دکەت بوچی سالانە ب سەدان قوتابی پشتی خواندنا نێزیک بیست سالا نکارت خوە ب رێڤەببەت و مفای ژ ئەزمونا خواندنێ وەرگریت ؟ بوچی بەرپرسێن وەلاتێ مە زاروکێن خوە ناشیننە قوتابخانێت ئاسایێ و فرێدکەنە قوتابخانێت بیانی و ژدەرڤەی وەلاتی ؟ بوچی ل هەرێما کوردستانێ دەڤەرەکێ وەززەکێ خواندنێ ژ دەستدا و ب هزاڕان قوتابی بێ بەش بون ژ خواندنێ ؟ بوچی کەرتێ پەروەردێ هندە بێ بهایە و

گرنگی پێ نائێتە دان ؟
ئەڤ پرسەو سەدان هزاڕ پرسێن دی دیدەڤانن بو شکەستێن مە د هەربوارەکێ دا و هەمی ژی دزڤڕن بو نەبونا بناغەکێ تەندروست کو ژ مروڤسازیا تاکێن جڤاکی دەست پێ دکەت لەوما ژی جڤاکەک ناتەندروست بەرهەم هات .
ژبەرکو ئەڤ یەکە ب پیلان و بەرنامە دهێتە کرن ئەگەر نە هیچ بهانەکێ ئەزنابینم بو وێ کو مللەتێ کورد ژ گەلێن جیهانێ کێمترە ، پێچەوانەی وێ ئەز دبێژم ژیرو ژێهاتی ترە بەلام ئەوێن کو ڤی وەلاتی ب ڕێڤە دبەن دخوازن مللەت پاژڤەرو بمینیت لەوما کەفتنا مللەتان بەندە ب کەفتنا کەرتێ پەروەردێ ئەگەر ئەڤ کەرتە مە گرنگی دابایێ دبیت ئەڤڕو ژ هەڕ رویەکێ ڤە مە پتر پێشداچون و دەولەمەنبون دیتبا لێ مخابن دەما کو دەستێن نەزانان کەتن ناڤ زانینێ دا ئەلبەت دێ نەزان بەرهەم ئێن لەوما پێشنیاردکەم ل جهێ ڤان بابەتێن کلاسیک سود ژ وەلاتێن پێشکەفتی بهێتە دیتن ، ل جهێ ڤان سەرپەرشتیارا و راهێنەران هندەک بسپور ل سوشیالێ بهێنە پێش و ئەرشیفەکێ دەولەمەند زێدەکەن دا کو قوتابی ب زمانێ دایکێ سود ژێ ببینیت ، ماموستاژی د فیلتەرەکێ هویربین را دارباس ببن کو هەژی وێ باوەر نامێ بیت دا کو جڤاکەک پێگەهشتی و زانا و روشنبیر ژێ بەرهەم بهێت و ل دوماهیکێ جڤاکەکێ ژیرو زانا دروست ببیت کو ئەڤ ڕەنج و ماندیبونا نەوەی نوی ب هەدەڕ نەچیت .