شاندێ هەرێمێ ژ بەغدا دەسڤالە زڤری!!
مهمەد چەلکی
هەلبەت بەری شاندنا شاندێ هەرێمێ بۆ پرسا مۆچە و شاسیتەیێن داری و پشکا هەرێمێ د بۆدجێ گشتی دا کو سوحبەت هەیە بهێتە هەموارکرن، بچیتە بەغدا ژ بلی حوکمەتێ کەسەکی ل هەرێما کوردستانی باوەری نەبوویە کو دێ شاند ب پاخلێن تژی مزگینی زڤڕن!! بەلکو دەمێ بەحسێ چوونا شاندی هاتیە کرن، د سوشیال میدیایێ دا ببوو جهێ حەنەک و ترانەپێکرنێ.
ئەڤە چ دگەهینیت گەلۆ کو وەلاتیان باوەری ب بزاڤێن حوکمەتێ نەبن ژبۆ چارسەرکرنا ئاریشێن وی؟ ئەرێ لەشکەرێ راوێژکار و مەلاق و کاسە لیسێن دەستهەلاتێ بۆ ڤێ چەندێ چەند ڕاپۆرت و شرۆڤە دانە حوکمەتێ؟! ڕاستی مرۆڤ ماتیمایی دمینیت ژ بێکێریا ڤی لەشکەرێ بێ کەد و مفا و بوونە بارگرانی ل سەر فینانسا (دارییا) حوکمەتێ!!
وەکو دبینم مە ل کوردستانێ ئاریشا دیارکرنێ (تەشخیص) هەیە و ل سەر هەر پرسەکێ مە دیدەکا سەرپێ و پێشوەخت حوکمدای هەیە. ئەڤ تایبەتمەندیا سەقەت بوویە کولتۆر، لەوان ژی هەموو کیش و ئاریشێن مە خوە سەدبارە دکەن و گرێ حشکێن ئالۆزیایی لێ زێدە دبن. ئەگەر نەبەر هۆشە، ئەڤە سەرێ ١٠ سالانە مە نەشیایە خوە ئاریشەکا ب ژین و ژیارا وەڵاتیانڤە چارسەر بکەین، ژ خوە ئەز بەحسێ شێوێ حوکمڕانیێ هەر ناکەم کو ئەو فهێتیا هەموو فهێتییایە. چەوان چێدبیت تە بازارەکێ ئازاد هەبیت، لێ کاڵایێن دهۆکێ نەشێن بهنێرنە هەولێر یان سلێمانیێ بێی ئاستەنگ، یێن وان ژی ب هەمان ڕەنگ، ل دەمێ درویشمێ بازارێ ئازاد دبێژیت: "ژێ بگەرهە بچیت، بهێلە بهێت". هەلبەت بێ باج و سەرانە ژ بلی وی باجی یێ حوکمەت دیاردکەت ل سەر هەر ئێک ژ بەرهەمهینەر، بازرگان و کریاری.
شەپلین و نە رۆهنی دهەر سکتەرەک و بیاڤەکی دا دیارە و بێکاریێ بەروکا سینگێ جڤاکا کوردستانێ گرتییە و رێژە سال بۆ سالێ زێدە دبیت، مەترسیدارترین ئاریشە توشی هەر دەستهەلاتەکێ ببت، بێکارییە چونکو بێکاری ئاریشێن جڤاکی زێدە دکەت و بەر ب رەهەندێن خوە رێکخستنی و شورەشێ دبەن. هەر شورەشەکا ل جیهانێ روودای ئەگەرێن سەرکی بێکاری و خەتمینا سکتەرێن ئابوورینە. نوکە هەرێما کوردستانێ د ڤێ رەوشێ دایە و خڕڤەبوونا خودانێن فڕنا ل هەولێرا پایتەخت دەستپێکەکا مەترسیدارە و خوەپیشاندانێن مامۆستا ل زۆنا کەسک نابیت ب سڤکاتی لێ بهێتە مەیزاندن ب هێجەتا " ئاگرە سۆرە، لەمن دوورە". ئەڤ هەردوو بزاڤە د پاشەرۆژێ دا دشێن بەرفرهە ببن و لەشکەرێ بێکارا تەڤی ببت، ئەرێ هینگێ دێ چ روو دەت؟ چ ئامادەیی بۆ هەنە؟ ل ڤێرە تۆمەتبارکرنا دەستێن دەرکە و دوژمنێن چاڤنەبار ب ئەزموونا هەرێمێ و ژڤان تۆمەتێن ڤاڵە ژ ڕامانێ، چ بهایێ خوە نابن.
هەر ئەڤرۆ بەری سوبەهی ل سەر حوکمەتێ ئەرکە ب رژدی ل پرسا بێکاری، نەبوونا دەلیڤێن کاری، قۆرخکرنا بازاری، دامەزراندن و پلەبەرزکرنا فەرمانبەر و مامۆستان، دیارکرنا رێژا باجێ ب شێوەیەکێ دادپەروەرانە و پێشڤەبرنا کەرتێ گشتی ب تایبەت ساخلەمی، پەروەردە و کارەب چونکو ئەڤ هەر سێ بیاڤە بنگەهێ حوکمەتێنە و ل سەر رادوەستیت، دەما کەڤتە دەستێ کەرتێ تایبەت، هینگێ زیانەک مەزن دێ گەهیتە وەلاتیێن داهات سنووردار. خالا دن کو گەلەکا فەرە بۆ ئاشناکرنا وەڵاتیان دانانا خشتەکێ ڤەگەراندنا پاشکەفتیێن مۆچەی و ئەو مۆچین ماینە قەرز ل سەر زمەتا حوکمەتا هەرێما کوردستانێ ژ کیڤە دئینیت و چەوان دئینیت ئەو ئەرکێ حوکمەتێیە، هەروەسا هەیتکرنا لەشکەرێ ڕاوێژکارێن بێ بەرهەم، سالیسک و لەشکەرێ مەلاقا بکەتە ئەجدندا کارێ خوە.
سالەکا پری ئاریشە و کێشمەکێش ل پێشیا مەیە، نەوەکی چ سالێن بوورییە، هەر بۆ زانین شەرێ تەرۆرستێن حەماسێ(٧-٠٩-٢٠٢٣) دێ گوهۆرینێن نەبەرت هۆش ئینتە شکەڤا رۆژهەلاتێ، پرسا ڤەکشیانا هێزێن هەڤپەیمانییا دژی داعشێ ب سەرۆکاتیا ئەمریکا ل عێراقێ ئەڤرۆ بوویە رۆژەڤ ل دەف باسکێ ئیرانێ و هەڤالبەندێن تورکیا ژ ئیسلاما سوننی، ئەڤە گشت دێ باندۆر ل سەر حوکمەتا هەرێما کوردستانێ هەبیت و پارسەنگا هێزێ نە بەرژەوەندا وێ دایە. ئەڤجا چەند شاندا بهنێرتە بەغدا دێ دەستڤالە زڤڕن. بۆ بەرسینگگرتنا ڤان مەترسیان تەنێ ئێک رێک مایە ئەوژی ئێکگرتنا ناڤمالا کوردانە و ب ئەجندایەک نیشتیمانی و ئێک هەلوێستی و بەر چاڤ رۆهنی د سیاسەتا گولۆبال دا بکەڤنە قادا سیاسەتێ دا. ژ خوە بۆ ڤەکشیانا هێزێن هەڤپەیمانیا دژی داعشێ خاتوین بلاسخەرتێ ژ مێژە هۆشداری دایە سەرکرداتیا کوردان دەماگۆتی: “باوەر نەکەن ئەڤا هەوە نوکە هەی بۆ هەتا هەتایێ بمینیت.”