خوەزى مە ژى وانەیەکا ئاگرڤەمراندێ هەبایە!
جاسم محمد شرنەخى
پشتى هەمى ئەگەرێن شەرێ ناڤخویى (ئەهلى) ل گەل هەڤ کۆمبووین و چریسکا ئاگرڤێکەفتنێ گەهشتیە سۆتەمەنیێ، دەمێ بەرى دوو ڕۆژان 29-8-2022 (لێڤەگەڕێ) شیعى (کازم حائرى) دەسستبەرداریا خوە ژ لێڤەگەریێ ڕاگەهاندى و ب ئاشکەرایى ڕادەستێ ئیرانێ و رەهبەرێ وێ خامەنەئى کرى، ب وێ یەکێ دەربەک مەزن ل صەدری وەشاندى، ئەو صەدرێ ژبۆ دەستهەڵاتا رۆحى و دینى دەهان ساڵە خوە بەرهەڤ دکت،
زێدەبارى میرات و کەلتۆرێ ژ برا و بابێ وى – زانایێ مەزنێ شیعەیان یێ ئیلهامبەخش (محمد باقر الصدر) – بۆ ماى، هەر ئێکسەر دویڤکەفتیێن سەرکردێ ناڤبرى و میلیشیاتێن ویێن ب ناڤێ (سرایا السلام!)، رژیانە سەر جادێن بەغدا و دەڤەرا کەسک و کۆچکا سەرۆک کومارى داگیرکرن و شەرێ جادەیا دناڤبەرا زۆمێن چەکدارێن شیعى یێن جوداجودا و دناڤبەرا وان و هێزێن ئەولەهییا عیراقێدا ڕویدان، چەکێ گران و مۆشەک ژى هاتنە بکارئانین، رەوشا سیاسیا د بنیاتدا خراب و تێکچووی کەفتە ل سەر لێڤا نهالا وێرانا ب ئێکجارى،
د ڤى بۆیەرێدا زێدەترى (30) کەسان گیانێ خوە ژ دەستدان و ب سەدەها کەس برینداربوون، سازى و بارەگایێن حزبى و سیاسى و تائیفى هاتنە شەوتاندن. پشتى ڤێ چەندێ هەمیێ و پتر ژى، بەهرا زۆرا سیاسەتمەدار و شارەزایێن کارۆبارێن عیراقێ ل وێ باوەریێ بوون ئەڤە ڕۆژا هەلامەت و کەفتنا د دۆزەخا جەنگا ناڤخوییدا هەڵات، ئێدێ ڤەمراندنا ئاگرى و ڤەگەڕان بۆ پاشڤە بوویە خەونەکا جوانا بنەفشى! لێ مەدیت د پرێس کونفرانسەکێدا و ب کورتەپەیڤەکا چەند قەسەیى موقتەدا صەدرى کارى – دەملدەست – ئاگرى ب ڤەمرینت،
بۆ هەمى لایەکێ ل ناڤخۆ و دەرڤە ژى دۆبارە دۆپات بوو: کا کاریگەرییا ڤی کاراکتەرێ سیاسى چەند مەزن و جودایە، هەر چەندە بەریا چەند دەمژمێرەکا ژ وێ پرێس کونفرانسێ ئەوى خوەدیرخستن و خوەلادانا خوە ژ کارێ سیاسى ڕاگەهاند بوو، لێ ب رۆلێ ویێ گاریگەر – کێ بڤێت و کێ نەڤێت- سیاسەت ژ عەبایێ وى بارى و دێ هەر ژێ وەشیتن ژى. بەلێ هێشتنا صەدر ل پەیڤگەهێ و لێڤێت وى نەکەفتین سەر هەڤ هێزێن و یێن چەکدار ب هەمى چەکێن خوەڤە و هەمى خونیشاندەرێن ب ناڤێ وى ڕژیایینە سەر جادەیێن عیراقێ فەرمانا وى 100% ب جهئانین، هەمى ڤەگەڕانە مالێن خوە، ئەو کۆچکا هەردوو حزبێن کوردیێن مەزن یێن ئەڤە یازدە هەیڤە شەرى ل سەرا دکن، بۆ ماوێ ڕۆژەکێ گەنجێن صەدرى ژ خوەرا کربوونە جهێ داوەت و مەڵاڤانیا ب ساناهى هاتە بەردان،
ئەڤ کاریگەرییا بەرچاڤ – ژبۆ یێن تێبگەهن – وانەیەکا مەزن بوو، هەمى دزانن قەت مومکن نینە چاڤ ژێ بهێتە نەقاندن، ژبلى چاڤێن ساویلکە و نەزانەکێ نەبن، دیاربوو: صەدر و ڕەوتێ وى ژمارەکا ب زەحمەتن! وانەیەکا دویتر: ئەوە پێشوازى ب ئەرێنى و دەستخۆشى و حالخۆشیێ ژى ل پێنگاڤا صەدرى ژلایێ هەمى سیاسەتمەدار و سەرکرد و یاریکەرێن گۆڕەپانا سیاسییا عیراقێ هاتنە خوەیاکرن، تەنها و تەنها یەک سەرکردێ سیاسى نەبت: ئەو ژى نورى ئەلمالکیە، یا دیارە ئەوى دەستمایەیەکێ مەزن ژ کارئانینا هەمى کارت و ڕێکێن شەرخوازى و پیلانگێرى هەیە، ژ بۆ پارازتنا دەستکەفتیێن خوەیێن سیاسى، ئەڤە پازدە ساڵە کۆمڤەکرین هەمى ڕێک ل دەڤ وى وەکى هەڤن، د دینێ ویێ میکیافیلیدا حەلال زەڵالن هەمى ڕێ دگەهنە ڕۆما،
هەلبەت دبت چەند ئەگەرەکێن دن ژى هەبوون وە بکن مالکى ب هەلویستێ صەدرێ نەخوەش بتن، ژوانا: ئارمانجا هەستی شکاندنا ھەڤڕکێ خوەیێ مەن و ڕەوتێ وى، دیسان نخامدن و ڤەشارتنا وان دۆسەیێن پێ دهاتە گەڤکرن و ترساندن، کو دێ ب ئەگەرێ وان هەمبەرى لێپرسینا یاسایى و مللى بتن “ئەو ژى گۆرەى صەدرى دگۆت، ديسان ژ شەرمزاریێن وان دەنگێن دزەپێکریێن مالکى خوەیا دبوون”.
وانا داویێ خوەزییەکە، واتە ئەوە یا تۆڤێ وى ل چ جهان و چ دەمان ژین نابت، نەخاسمە یا ب تشتەکێ بووریڤە گرێدایە، دێ بێژم خوەزى مە کوردان بەرپەڕەکێ ڕۆناک و گەش ژ ڕاوەستاندنا ڕژتنا خوینێ و ئاگرڤەمراندنا شەرێ کوردکوژیێ د ناڤا دیرۆکا خوەییا نوییدا هەبایە، ل ساڵێن شەرێن ناڤخۆ هەتا 1998، چەند سینگێ ڕێبەرێن مە ژبۆ ئاگرڤەمراندێ تەنگ بوون، یەکێ ژ وان دلێ وى هند فەرەهـ نەبوو بێژتن یێ هەمبەرێ خوە: تو دێ ب دەستێن من و یێن خوە دەریایەکا خوینا کوردان ڕژى لێ ئەها ئەڤە ئەز ژ کریارا تاوانا سیاسى ڤەگەڕام، ئەز وەکى تە ناکم، بلا ئەز د شەڕیدا ڤەکێشای و شکەستى پێشچاڤبم، لێ ژ بۆ پارازتنا گیانێ کوردان دێ ڕۆى سپى و سەربلند مینم، دێ خوەزى بەریا سیهـ چل ساڵان یەک ژ وان – وەکى مە صەدر نها دیتى – گۆتبا هەڤالێن خوە: براینۆ وەرن دا ئاگرێ ژلایێ خوە ڤەمرینن!
دبت هندەک بێژن: یا صەدرى جودایە، ل بن فشارێن ئیرانێڤە ئەڤ کارە ژێ پەیدابوو، لێ یا ڕاست ئەگەر وى ڤیابا دا شێت ل بن هەمى فشاران بەردەوامیێ بدت خوینچوونێ، هەر چەوان بت و هەوڵین شەر ڕاوەستاندنێ ژلایێ کێ بهێنە کرن، زۆر فەرە و دیسان ئەرکە ژى دڤێت دەرفەتا ب داویهێنانا فتنێ سەرکردە ژ دەست نەدت، ئەگەر وى چەندەک ژ گیانێ نیشتمانێ د ناڤا حەز و دلخوازی و بەرژوەندیێن تایبەتدا مابت، دێ وێ بڕیارا دروست دەتن، دیرۆک و یێن ل تەمەنێ ژى شاهدن: زۆر فشار ژ بۆ ڕاگرتنا شەرێن کوردکوشتنێ دناڤخۆ و ژ دەرڤە دهاتنە کرن،
لێ چ گوهدارى ژبۆ چ یان نەبوو، نەبوونە ئەگەرێ دەستپێشخەریەکا سەرکردەکێ کورد ئەوێ شەرێ بەدڕوشتى ڕاوەستینت، هەتا (مادلین ئولبرایتێ) وەزیرا دەرڤەى یا ئەمریکا پێشین ئیمزاکرن ل سەر ڕێکەفتنا ئاگرڤەمراندنا شەرێ ئەهلیێ کوردى ب فەرمان و کوهکێشانەکا دەرڤەیی ل شەڤا 17-9-1998 ب مەزنێن مە کوردان دایە کرن. هێڤیە دئایندەیدا ئەوا صەدرى ل نیڤرۆیا دۆشەمبا بوورى ئەنجامداى، ژ لایێ ڕێبەرێن عیراقێ ببتە جهێ عیبرەت وەرگرتن و چاڤلێکرنێ.